ایا میدانید تمرین مراقبه یا مدیتیشن که به طور گسترده ای به توسط عرفا و صوفیان انجام میشود، ماده خاکستری فشرده مغز را اضافه و تقویت می نماید؟ گروهی از متخصصین مغز و اعصاب به ریاست دکتر سارا لازار در دانشگاه هاروارد بعد از ازمایش های مختلف اعلام کرده اند که بعد از هشت هفته تمرین مراقبه یا مدیتیشن، ماده خاکستری فشرده مغز در بخش مربوط به حافظه، قدرت اموختن، تنظیم احساسات، و روشن بینی تقویت و افزایش یافته است با درگیریهای شدید اخیر دراویش گنابادی با نیروهای انتظامی جمهوری اسلامی و رفتار خشن مستمر حکومت اسلامی با دراویش و عرفا، این سوال پیش می آید، که مشکل این حکومت با اهل طریقت چیست؟ بر خلاف انچه که گفته میشود، صوفیان یک فرقه نیستند، بلکه تصوف، درویشی و عرفان بر آمده از نوعی طریقت و روش است که در مذهب شیعه و سنی نیز وجود دارد. در تعریف تصوف، نظرات گوناگونی ابراز شده است، لیکن در حقیقت اصول تصوف و عرفان بر پایه طریقه ایست که بر اساس ان شناخت خالق جهان، کشف حقایق هستی و پیوند انسان ها و حقیقت فقط با تنظیف نفس از طریق سیر و سلوک باطنی و عرفانی، و نه از راه استدلال عقلی امکان پذیر است. نفس خویشتن در این بین موضوعیت ندارد. نیست شدن خود، و پیوستن به روح ابدی هستی از راه کنترل نفس و ترک علایق دنیوی و ریاضت امکان پذیر خواهد بود. بسیاری از عرفا و صوفیان بزرگ از جمله مولانا، شیخ محمود شبستری، شهاب الدین سهروردی، شیخ ابو سعید ابلخیر ، سعدی و حافظ شیرازی این راه عشق و طریقت را پیموده اند. در آغاز قرن ۱۶ میلادی، زمانی که صفویه به قدرت رسیدند، صوفیان در سر تا سر خاورمیانه وجود فعال و گسترده ای داشته اند، بطوریکه حتی پادشاهان صفوی، از بازماندگان شیخ صفی الدین، قطب صوفیان، خود در آغاز صوفی بوده اند. لیکن، به دلایل گوناگون از جمله ضرورت تمرکز قدرت در اپراطوری عظیم صفوی، صوفیان را کنار زده در عوض مذهب شیعه دوازده امامی را مذهب رسمی ایران اعلام کرده اند. در ان دوران بود که روحانیت شیعه نفوذ و قدرت فوقالعاده ای به دست اورد و با استفاده از این قدرت، روحانیون توانستند با تبلیغات منفی و خشونت بسیار، صوفیان را سرکوب کنند. جالب است که اهل تصوف در دوران حکومت صفویان، که خود با کمک صوفیان به سلطنت رسیده بودند، متحمل شدید ترین صدمات گردیدند بعد از انقلاب ۱۳۵۷ در ایران، حکومت اسلامی از وحشت گسترش نفوذ اهل تصوف، همواره عرفا و صوفیان را خطر بزرگی برای خود دانسته بطور جدی با ان به مبارزه پرداخته است. برخورد اخیر نیروهای حکومت اسلامی با دراویش گنابادی به دلیل انکه این دراویش که پیرو شاه نعمت الله ولی عارف و صوفی نام اور قرن چهاردهم میلادی هستند، و معتقدند که اسلام نه بر مدار "فقه" بلکه بر مدار "عشق" می گردد. بر اساس این عقیده صوفیان نعمت الاهی باور دارند که از خود گذشتگی، سخاوت، گستردگی دیدگاه معنویت و تحمل و تعاون با مذاهب دیگر راه طریقت است. درویشان گنابادی، در مراسم خود مانند مولانا از موسیقی و اشعار عارفانه استفاده می نمایند. بدیهی است که این باورها با عقاید روحانیت حکام سنخیت نداشته، با ان به مبارزه پرداخته اند، و در این مبارزه حسینیه های انان را همراه با خانقاهای پیروان طریقت های دیگر تخریب کرده و پس از ضرب و جرح فراوان، رهبران انها را به عناوین مختلف به زندان کشانده اند. اخرین برخورد با درویشان گنابادی، این روش بی خردانه و تاسف بار حکومت به جایی رسیده است که یکی از فرماندهان نیروی انتظامی خودداری از استفاده از موشک ار.پی.جی. را برای انهدام خانه پیر این طریقت کرامت اسلامی نامیده است. ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ با استفاده از اثار زیر * “Mysticism in Iran: The Safavid Roots of a Modern Concept” by Ata Anzali; * UNHCR, The UN Refugee Agency. “Iran: Information about the Gonabadi dervishes…”; * دویچه وله فارسی. مقاله: مشکل جمهوری اسلامی با دراویش گنابادی چیست؟ از دیدگاه فقه اسلامی زنان و مردان دو موجود برابر نیستند. باید در نظر داشت که نابرابری ها و تبعیضات "جنسیتی" در سنت و حقوق اسلامی ریشه در این نظر و عقیده دارد که اقتدار و سلطه مردان بر زنان را خداوند تفویض کرده است. مدافعان اقتدار مردان برای توجیه این عقیده همواره آیه 4:34 سوره نساء را مورد استناد قرار داده اند. در حقیقت موضوع قوامیت (قیمومیت)، بر اساس فقه اسلامی، منعکس کننده قوانین شرعی و عملیاتی فعلی در جوامع اسلامیست که نقش اصلی در تبعیضات بر علیه زنان را بر عهده دارد سوره 4:34 در قران مجید مکررأ به عنوان پایه اصلی برتری مردان مورد استناد قرار می گیرد. در این سوره آمده است که: مردان در رابطه با زنان قوامون (حفاظت کننده و تأمین کننده) هستند، با توجه به انچه خداوند برخی را بر برخی دیگر فضیلت داده است و با توجه به آنچه انان از دارایی شان خرج می کنند. زنان صالح قانتات (متواضع) هستند و در غیاب (همسر خود) اسرار و حقوق او را در مقابل حقوقی که خدا برای آنان قرار داده، حفظ می کنند. و (اما) آن دسته از زنان را که از نشوزشان (سرکشی و مخالفتشان) بیم دارید پند و اندرز دهید و (اگر موثر واقع نشد) در بستر از آنها دوری نمائید و (اگر هیچ راهی جز شدت عمل برای وادار کردن آنها به انجام وظایفشان نبود) آنها را اضربوهن (تنبیه کنید). اگر از شما پیروی کردند راهی برای تعدی بر آنها نجویید. (بدانید) خداوند بلندمرتبه و بزرگ است و قدرت او بالاترین قدرتهاست لازم به یاد آوری است که هر یک از واژه های کلیدی فوق در زبان عربی منجر به نوعی ترجمه و تفسیر می شود. ترجمه هایی که در بالا به کار گرفته شده عبارتند از آنچه فقهای اسلامی این لغات را به این گونه ترجمه و تفسیر کرده اند. برای این فقها برتری مردان بر زنان یک داده الهی است. و این عقیده با نظریه عدالتی که بردگی و مردسالاری را قبول دارد تطبیق مینماید، و سوره های مورد بحث بر اساس این برداشت و نظر ترجمه و تفسیر شده اند جالب است که در رابطه با ازدواج فقط سوره 4:34 مورد استناد و استفاده قرار گرفته شده و به سایر سوره های مربوطه در قران توجهی نشده است. در نتیجه مطالب این سوره اساس قانونی مقررات ازدواج گردیده است. این ساختار قانونی برخواسته از اصل قیمومیت، منطق و موجب نابرابری های قانونی نظیر تعدد زوجات، حق طلاق یک طرفه برای مردان، سهم کمتر در ارث، ممنوعیت زنان برای رهبری سیاسی و یا نشستن زنان بر کرسی قضاوت گردیده است. یعنی در حقیقت اصل قیمومیت در فقه، بنیاد و اساس ساختاری مردسالاری در خانواده ها شده است ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
با استفاده از اثار زیر
ابن سینا یا ابو علی سینا در سال 980 میلادی در بخارا (واقع در ازبکستان کنونی، قسمتی از خراسان بزرگ از ایران زمین) متولد شد. وی یکی از مشهورترین و تاثیرگذارترین فیلسوفان دانشمند ایران محسوب می گردد. ابن سینا در 58 سال زندگی پر بار خود تعداد 450 جلد کتاب به رشته تحریر در اورده است، که متاسفانه فقط 240 جلد از این کتب باقی مانده و بقیه در طی قرن ها تاریخ پر نشیب و فراز کشورمان از دست رفته اند. از این تعداد 150 جلد در علوم فلسفی و 40 جلد در دانش پزشکی و بقیه در سایر علوم می باشند. کتاب قانون ( القانون فی الطلب) ابن سینا یکی از مهمترین اثار پزشکی است که تا قرن هجدهم میلادی، به عنوان پایه و اساس علوم پزشکی در دانشگاههای اروپا تدریس می شده است. علاوه بر این، کتاب شفا یا دانشنامه فلسفی وی تاثیر بسیار عمیقی در دانشمندان بزرگ اروپا بخصوص تامس اکواینس، راجر بیکان و دانز سکات داشته است
ملا محمد باقر مجلسی که در دوران سلسله صفوی می زیسته است به عنوان پیشگام خمینی و سایر روحانیون حاکم فعلی ایران نامیده شده است. صفویان مذهب شیعه را مذهب رسمی ایران کردند و در نتیجه کشور از امپراطوری سنی عثمانی متمایز گردید
در ان زمان بود که مجلسی نفوذ سیاسی بی سابقه ای به دست اورد. کتاب های مجلسی، بخصوص حلية المتقین در ده سال اول انقلاب اسلامی به خوبی شناخته شده و مورد تحسین قرار گرفته است جالب توجه است که با وجود انکه نوشته های مجلسی بیشتر ابراز عقاید شخصی وی و مردسالاری دوران خود بوده است، وی هوشمندانه نظرات خود را به گفته های حضرت پیغمبر و امامان نسبت داده است نوشته های مجلسی حاوی مطالب عجیب و غریبی است که غالبا بی پایگی و بیمایگی انها هر انسانی را دچار حیرت می کند که چگونه است که فقط عده معدودی از علمای دین منابع او را مورد سوال قرار داده اند، و در مقابل اکثرا انها را دون شان عقلایی ندانسته اند جالب است که عقاید مردسالاری قرن 17 میلادی، یعنی بیش از 400 سال پیش در مورد نقش زنان در جامعه هنوز توسط روحانیت شیعه مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال مجلسی در نوشته های خود تاکید می کند که ذلیل بودن یکی از صفات مهم یک زن خوب محسوب می گردد. یعنی زنی که حاظر باشد به هر ذلتی تن دهد و بطور کامل تحت انقیاد و تسلط مرد قرار گیرد مجلسی مانند بسیاری از مسلمانان افراطی با صوفیان و مکاتب فلسفی و همچنین هرگونه دانش پژوهی مخالف بوده، ان را اتلاف عمر و موجب انحراف در دین و ارتداد دانسته است بسیاری از نوشته های مجلسی در جمهوری اسلامی با شوق و ذوق احیا شده و اعتبار ان مورد تایید قرار گرفته است موجب کمال تاسف است که عده زیادی از روحانیون و علمای دین به احادیث جعلی نقل شده توسط مجلسی تکیه کرده ، از احساسات پاک مذهبی مردم به نفع خود استفاده می کنند -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- :با استفاده و ترجمه از نوشته های زیر Faegheh Shirazi. “Women’s Sexuality: the Safavid Legacy.” Global Journal of Anthropology Research, 2016.; Afshin Molavi. “The Soul of Iran: A Nation’s Struggle for Freedom.” W. W. Norton. 2015. Iranica Encyclopedia. Helyat at-Mottaqin. بر اساس نظرات سهروردی، فیلسوف بزرگ ایرانی، روح قبل از حلول به جسم انسان، در دنیای ارواح وجود دارد بنا بر این نظر، روح پس از حلول یا وارد شدن به کالبد ادمی، در عمیقترین بخش درونی هر انسان که طبیعت فرشتگانه و جاودانه دارد، به دو بخش تقسیم می شود. یک بخش در قلمرو معنوی و فرشته گونه باقی می ماند و بخش دیگر به زندان بدن فرد وارد می شود. به این طریق، دلیل ناخوشنودی و عدم رضایت ابدی که در انسان وجود دارد روشن می گردد، که علت اساسی ان جستجوی دایمی بشر برای خودشناسی است، و در نتیجه انسان تا زمانی که موفق به خودشناسی کامل و واقعی نشده است، از خوشبختی و رضایت کامل برخوردار نخواهد شد ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ Source: Moris, Zalin. “Revelation, Intellectual Intuition and Reason in the Philosophy of Mulla Sadra.” با ترجمه از کتاب موریس، زالین. "وحی، شهود فکری و عقل در فلسفه ملاصدرا". 1/27/2018 شباهت های قوانین تبعیض امیز دوران تاریخی کهن علیه زنان با قوانین و مقررات جاری حکومتهای مذهبیRead Now با مطالعه قوانین تبعیض امیز و خشن دوران تاریخی کهن علیه زنان می توان شباهت های زیاد و جالبی با قوانین و مقررات جاری حکومتها و گروه های تندرو مذهبی از جمله جمهوری اسلامی ایران و گروه طالبان در افغانستان مشاهده کرد. برای مثال "قانون حمورابی" در 1700 سال پیش از میلاد به مردان، بخصوص وقتی زن نازا باشد، به سادگی اجازه طلاق می داده است، در صورتیکه زنان به دشواری می توانستند طلاق بگیرند. متن نوشته ای از هزاره سوم قبل از میلاد ابراز می دارد که اگر زنی با شوهرش مخالفت ورزد، باید به شدت مورد مجازات قرار گیرد، حتی دندان های چنین زنی باید با اجر داغ خورد شود. در ان دوران، قدرت و تسلط مردان بر همسر، فرزندان و طبعا بردگان مطلق بوده است. بر اساس قوانین ان زمان، مجازات یک مرد متجاوز به عنف، ازدواج با زن مورد تجاوز قرار گرفته، بوده است. مردان اجازه داشتند که زن دوم بگیرند، ولی مجازات زنی که به شوهرش خیانت می کرد و یا دست به فحشا میزد اعدام بوده است. ضمناً در مورد حجاب و پوشش یا چادر بر سر کردن زنان قوانین مفصل، دقیق با جزئیات کامل در فرهنگ های ان دوره، از جمله اشور، روم شرقی یا بیزانس وجود داشته است، و حتی تفاوت بین یک بانوی محترم و یک زن بدنام، رعایت کامل حجاب بوده است. شباهت این قوانین دوران کهن با قوانین و تعلیمات مذهبی افراطی کنونی را مشکل بتوان از نظر دور داشت. چطور میتوان این شباهت ها را به جز این تعریف کرد که این قوانین به صورت سنت های متحجر از نسلی به نسل دیگر و از فرهنگی به فرهنگ دیگر تا قرون متمادی منتقل شده و به صورت قوانین ضد زن که تندروان اسلامی به مورد اجراء می گذارند در امده است. Source: Leila Ahmad. “Women and Gender in Islam.”
با ترجمه از کتاب لیلا احمد، زنان و جنسیت در اسلام ایا می دانید که سهروردی، فیلسوف بزرگ ایرانی که با فشار متعصبین مذهبی در 1191 میلادی در جوانی به قتل رسید، مکتب فلسفه اشراق را تاسیس کرد؟ سهروردی فلسفه استدلالی ارسطو یا مکتب مشایی که توسط ابن سینا پایه گذاری شده بود و بیشتر بر برهان و استدلال تکیه می کرد را فقط اولین قدم در راه دستیابی به فلسفه راستین می دانست، و عقیده داشت که فلسفه باید بر اساس سرعت انتقال و فهم سریع مطالب، بدون ضرورت به استدلال و در حقیقت روشن بینی (الهام مانند) یا اشراق باشد سهروردی با ترکیب فلسفه افلاطونی، افلاطونی جدید، دانش ایرانیان باستان، بخصوص بینش مزدایی، فلسفه ابن سینا و علوم اسلامی موفق به ایجاد مکتب فوق العاده فلسفه حکمت اشراق گردید. رساله حکمت اشراق، شاهکار سهروردی (مکتب فلسفه بر اساس رستاخیزنور) به زبان انگلیسی ترجمه شده است. حکمت اشراق، نه تنها نفوذ عمیقی در ایران یافت بلکه در ترکیه و سایر کشورهای خاورمیانه و شبه قاره هندوستان هم نفوذ بسیار زیادی داشته است که تا کنون نیز این نفوذ همچنان ادامه دارد ----------------------------------------------------------------------------------------------------- Source: Nasr, Seyeed Hossein. “Islamic philosophy from its Origin to Present.” با توجه به حوادث اخیر ایران که در ان زنان ایرانی نقش عمده ای داشته اند، و اینکه از سالها پیش بانوان ایران برای احقاق حقوق خود تلاش کرده اند، این سوال پیش می اید که اصولا دلیل قرن ها تسلط مردان و نقض حقوق اولیه زنان در جوامع مختلف و در قرون متمادی چه بوده است، و اینکه ایا زمانی در تاریخ بوده است که بانوان در جامعه های گوناگون احترام شایسته خود را داشته و مقامات بر تر جامعه را در اختیار گرفته باشند؟ اثاری که از عهد کهن و فرهنگهای باستانی توسط باستان شناسان به دست امده است، نشان می دهد که بر خلاف نظر انهایی که عقیده دارند که زنان به دلیل بیولوژی (زیست شناسی) همواره از آغاز تمدن بشری تحت انقیاد مردان بوده و در جامعه موقعیت پست تری از مردان داشته اند، شواهد باستانی در تحقیقات باستانشناسی به دست امده است که ثابت می کند که زنان حتی قبل از ظهور شهرنشینی در جامعه های گوناگون از موقعیت و احترام بسیاری برخوردار بوده اند. اثار تاریخی که در چتل هویوک ، که یکی از زیست گاهای اقوام در دوره سنگ نو یا نئولیت واقع در اسیای صغیر( ترکیه امروز) بوده است، نشان می دهد که بانوان به مقامات بالا حتی ریاست اقوام نائل می شده اند. برای مثال زنان دارای مقابر وسیعی با نقش بانوان بر دیوارهای مقابر بوده اند. علاوه بر این اثار باستانی دیگری نیز در بسیاری از نقاط خاورمیانه از جمله میان رودان یا بین النهرین، ایلام، مصر و کرت در دریای اژه به دست امده است که نشاندهنده احترام زیادی است که هزارن سال پیش برای زنان همراه با تقدیس الهه مادر قائل بوده اند گردا لرنر یکی از نویسندگان طرفدار جدی حقوق زنان استدلال محکم و قانع کننده ای را در مورد جریان تاریخی سلطه مردان به زنان در جامعه ارائه می دهد. وی می گوید: تسلط مردان و تبعیضاتی که در قرون متمادی بانوان دچار ان بوده اند نتیجه بوجود امدن شهر نشینی، و افزایش جمعیت و ضرورت دسترسی به نیروی کار در این جوامع بوده است. و در نتیجه باعث به وجود امدن مسئله ربودن یا دزدیده شدن زنان که به عنوان "مال" به مالکیت مردان جهت استفاده جنسی و توانایی تولید مثل درمی امد گردید. علاوه بر این اولین مرکز شهری که 3500 سال قبل از میلاد در میان رودان یا بین النهرین تاسیس گردیده است، باعث افزایش جمعیت و بوجود امدن اهمیت رقابت های نظامی و در نتیجه مردسالاری شده است. به این صورت کاهش مقام و موقعیت زنان در جامعه منجر به کاهش مقام الهه ها و افزایش اهمیت و مقام خدایان مرد گردیده است -------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Source: Source: Leila Ahmad. “Women and Gender in Islam.” Photo: On-site restoration of a typical interior at Catal Huyuk شهاب الدین سهروردی، فیلسوف بزرگ ایرانی، و پایه گذار فلسفه اشراق ( نور)، در سال 1154 میلادی در دهکده سهرورد که بین شهرستان زنجان و شهر گروس ( بخش بیجار) قرار دارد متولد شد وی حکمت و فقه را در مراغه ( واقع در استان آذربایجان شرقی) اموخت، سپس به مسافرت پرداخت و مدت ها در عراق و سوریه بسر برد، و در این مدت با مطالعات و بررسی های مکاتب گوناگون فلسفه، دانش و فهم علمی خود را گسترش داده است سهروردی فقط سی و سه سال زندگی کرد. وی با فشار متعصبین مذهبی که او را به کفر و تبلیغ دین زرتشت متهم کردند به فرمان حاکم بصره به قتل رسید. وی در مدت کوتاه ولی پر بار عمر خود مجموعه ای از اثار گرانبهایی را نوشته و تدوین کرده و فلسفه یا حکمت اشراق را تاسیس نموده است سهروردی می گوید که واقعیت هستی چیزی جز نور با تراکم گوناگون نیست. بر اساس این فلسفه "نور برتر" منبع کلیه هستی و جهان و هر چه در او هست می باشد، وعبارت است از درجات گوناگون تراکم نور که در تمام جهان با درجات مختلف میدرخشد، در حالی که خود تغییر نا پذیر است -------------------------------------------------------------------------------------------- Several sources including: Moris, Zalin. “Revelation, Intellectual Intuition and Reason in the Philosophy of Mulla Sadra.” and Wikepedia: Shahab al-Din Yahya ibn Habash Suhrawardi |
Details
Authorساقی Archives
May 2019
Categories |